GO: Gezond Opgroeien
Gezond Opgroeien is de nieuwe preventieaanpak van gemeente Oirschot.
- GO is een universele preventieaanpak voor álle kinderen en jongeren in gemeente Oirschot.
- GO doelt op het voorkomen van mentale gezondheidsklachten, overgewicht en alcohol- en middelengebruik.
- GO richt zich op het creëren van een positieve en gezonde leefomgeving.
- GO is in samenwerking met partners met gedeeld eigenaarschap.
- GO is een structurele en duurzame aanpak op de lange termijn.
GO is de brede preventieaanpak van gemeente Oirschot gericht op alle kinderen en jongeren tot en met 18 jaar en is daarmee een vorm van universele preventie. De aanpak richt zich op het voorkomen van problematiek als mentale gezondheidsklachten, overgewicht en alcohol- en middelengebruik. Binnen GO zijn een aantal factoren erg belangrijk: de focus ligt op het creëren van een positieve en gezonde leefomgeving voor kinderen en jongeren, het is een aanpak in samenwerking met kernpartners met gedeeld eigenaarschap en het is een structurele aanpak met een lange termijn visie.
Positieve en gezonde leefomgeving
GO richt zich op het vormen van een leefomgeving voor kinderen en jongeren waarin ze gelukkig en gezond kunnen opgroeien en gezonde keuzes maken de norm is. Dit is een wetenschappelijk onderbouwde aanpak die effectief is, ook op de lange termijn. We richten ons daarbij op alle facetten van de leefomgeving van jongeren: school, buurt, vrije tijd en sport, ouders, leeftijdsgenoten, werk en media.
Gedeeld eigenaarschap
De gemeente coördineert de preventieaanpak en brengt kernpartners bij elkaar die samen de cyclus van monitoring, dialoog, beleidsvorming en uitvoering doorlopen. Professionals die dicht bij de leefomgeving van jongeren zitten zullen vanaf het begin samenwerken bij zowel ontwikkeling als uitvoering van beleid. Het is beleidsontwikkeling van buiten naar binnen, met aandacht op de uitdagingen van kernpartners en hun actieve betrokkenheid in de uitvoering.
Structureel en op lange termijn
GO is een duurzame preventieaanpak die voor langere tijd wordt ingezet. Voorheen werd het thema preventie door de gemeente voornamelijk vormgegeven door afzonderlijke initiatieven en implementaties. Met de introductie van GO is er een duurzame structurele aanpak waarbij duidelijk wat op de lange termijn wel én niet wordt aangepakt. We streven naar een gezondere generatie en dat vraagt om een lange adem waarbij het enkele jaren kan duren voordat behaalde resultaten zichtbaar zijn in de cijfers.
“De gezondheid van onze kinderen is afhankelijk van de omgeving die wij creëren en het voorbeeld dat we hen geven. Onze invloed is groter dan we denken.” Wethouder Corine van Overdijk
Hoe werkt GO?
Gemeente Oirschot coördineert de aanpak. Zij brengt ouders en lokale partners bij elkaar in een ‘community’ rond opgroeiende jongeren. Samen doorlopen zij de GO aanpak; van monitoring naar dialoog, beleidsvorming en uitvoering.
- Monitoring: Jongeren vullen een vragenlijst in over hoe ze zich voelen, in hoeverre ze middelengebruiken en over de aanwezigheid van beschermende- en risicofactoren.
- Dialoog: De gemeente bespreekt de resultaten van de vragenlijst met lokale partners en bepaalt gezamenlijk de focus en de belangrijkste veranderpunten.
- Beleidsvorming: De focus en veranderpunten worden door het kernteam vertaald naar beleidsdoelstellingen. Aan de hand van vragen zoals: ‘Wat doen we al?’ ‘Hoe kan de gemeente bijdragen?’ of ‘Is er ruimte voor een mooi nieuw initiatief?’ wordt er samen met partners beleid geformuleerd.
- Uitvoering: De gemeente en professionals uit het veld vormen een projectgroep (met een begin en een eind) om de geplande initiatieven uit te voeren. Aan het eind van de projectgroep is er een evaluatie en vervolgt de aanpak weer bij de monitor.
We richten ons op alle facetten van de sociale leefomgeving van kinderen en jongeren. We stellen doelen op in de domeinen: Buurt, School, Gezin, Vrije tijd, Sport, Peergroep en Media.
Waar komt GO vandaan?
Preventieaanpak GO is een combinatie tussen twee bestaande aanpakken: OKO, Opgroeien in een Kansrijke Omgeving en JOGG, gezonde jeugd, gezonde omgeving.
OKO
OKO is gebaseerd op het IJslandse preventiemodel. De aanpak is een wetenschappelijk onderbouwde benadering (evidence-based) om middelengebruik (alcohol, tabak en drugs) onder jongeren te voorkomen en het welbevinden van jongeren te vergroten. Het model is gericht op het implementeren van maatregelen en lokale interventies die risicofactoren voor middelengebruik verminderen en beschermende factoren versterken. Sinds de invoering van het IJslandse preventiemodel, twintig jaar geleden, is het middelengebruik onder de IJslandse jeugd sterk gedaald en behoort zij nu tot het land met de minst gebruikende jongeren in Europa. De aanpak wordt inmiddels in 34 landen in de wereld toegepast.
Beschermende factoren
Binnen de vier domeinen van OKO zijn beschermende en risicofactoren beschreven. Zo verhogen steun van ouders en een positieve sfeer op school het geluk van jongeren. Deze beschermende factoren kunnen daarnaast voorkomen dat ze gaan drinken, roken of drugs gaan gebruiken.
Gezin
- Tijd doorbrengen met ouders
- Controle en monitoring door ouders
- Ondersteuning door ouders
- Regels stellen
Peergroep
- Afspraken met andere ouders
School
- Positief schoolklimaat
- Betrokkenheid bij school
Vrije tijd
- Georganiseerde vrijetijdsbesteding
- Inzet rolmodellen
Risicofactoren
Pesten en tot laat buiten rondhangen verminderen juist het geluk van jongeren en vergroten de kans dat ze gaan drinken, roken of drugs gaan gebruiken.
Peergroep
- Risicofactor: Laat buiten rondhangen
- Risicofactor: Feestjes zonder toezicht
School
- Risicofactor: Pesten
JOGG
Een gezonde jeugd begint bij een gezonde omgeving. JOGG richt zich op de leefomgeving waar kinderen en jongeren veel komen: buurt, school, sport, vrije tijd, werk en (online) media. De programma’s en projecten in deze omgevingen stimuleren een gezonder aanbod van eten en drinken, meer bewegen en voldoende ontspanning. JOGG ondersteunt, adviseert en biedt inspiratie, kennis en samenwerking.
Buurt: op straat, in parken, speeltuinen, pleinen en in winkels
Doel: In de buurt van je huis kun je overal lekker spelen. Er zijn brede stoepen, genoeg groene speeltuinen en veel speelmateriaal zodat je zorgeloos en veilig de buurt kan ontdekken. En natuurlijk is het makkelijk om iets lekkers te kopen dat ook gezond is.
School: in de kinderopvang, basis- en voorgezet onderwijs en het mbo
Doel: Een school en kinderopvang waar kinderen al vanaf jongs af aan in en gezonde omgeving opgroeien. Elke dag groente en fruit eten, is de normaalste zaak van de wereld en water drinken is de norm. Kinderen spelen en sporten en leren wat een gezonde leefstijl inhoudt. Zodat de jeugd opgroeit tot fitte en vitale volwassenen!
Sport: verenigingen, accommodaties en evenementen
Doel: Sporten is leuk en iedereen mag meedoen. Van zwemmen en voetbal tot dansen en atletiek. Tijdens de pauze staat er altijd water voor je klaar en na een wedstrijd zet je je tanden in een gezonde hap. Net als je trainers, supporters en sporthelden.
Vrije tijd: in een attractiepark, dierentuin, museum, binnenspeeltuin of restaurant
Doel: Op stap, leuk! Ook buiten de deur kun je lekker gezonder eten en drinken. Tijdens je dagje uit of als je uit eten gaat, zijn er genoeg gezondere opties. Wij dromen van een omgeving waarin het aanbod structureel gezonder is.
Werk: stages, bijbanen en leer-werk-omgevingen
Doel: Ook op de werkvloer kun je gezonde keuzes maken. Om ervoor te zorgen dat iedereen lekker in z’n vel zit, nemen leerbedrijven gezondheid structureel op in het beleid. Al tijdens hun opleiding leren jongeren zo op een gezonde manier werken. Door op de fiets naar het werk te gaan bijvoorbeeld. Of gezond te lunchen en tijdens de pauze een blokje om te gaan.
Media: social media, streamingsdiensten en games
Doel: Influencers laten je in hun blogs en vlogs zien hoe zij gezond eten en genoeg bewegen. In games word je ook uitgedaagd om te bewegen. Streamingsdiensten zorgen dat je niet urenlang blijft kijken. En je telefoon uitzetten is heel gewoon.
Draag je bij aan een kansrijke jeugd in gemeente Oirschot?
Door aan te sluiten bij de implementatie van GO in gemeente Oirschot draag je bij aan het creëren van een positieve leefomgeving waarin jongeren gezond, veilig en kansrijk kunnen opgroeien. Samen met de gemeente en andere lokale partners kunt je meedenken over en meewerken aan een gezonde en gelukkige jeugd in onze gemeente.
