Herdenking 80-jarige bevrijding Oost-, West- en Middelbeers
In 2024 is Brabant 80 jaar bevrijd. Voor de gemeente Oirschot is dat op 22 september (De Beerzen) en op 24 oktober (Oirschot en Spoordonk). In de maanden september en oktober worden er daarom diverse activiteiten georganiseerd. U vindt het hele programma op www.oirschot.nl/80-jaar-vrijheid. Afgelopen zondag stonden we op het Doornboomplein in Middelbeers stil bij de 80-jarige bevrijding van De Beerzen. Wethouder Joep van de Ven hield hier een toespraak. U leest de hele speech hieronder.
“Vandaag is het exact tachtig jaar geleden dat De Beerzen werden bevrijd. De bevrijding van onze provincie verliep schoksgewijs; dorp voor dorp werd op de bezetter heroverd. De Duitsers boden hardnekkig weerstand, wat aan beide zijden van het front tot talloze slachtoffers leidde. Niet alleen onder de militairen, ook onder de burgerbevolking. Juist onder de burgerbevolking. Voor uw beeld: naar schatting zijn er in de hele Tweede Wereldoorlog 22 miljoen militairen gesneuveld, en 40 miljoen burgers. Bijna twee keer zoveel burgers als militairen dus.
Tachtig jaar geleden maakte een afstand van tien kilometer in deze regio een wereld van verschil. Terwijl de Beerzen op 22 september werden bevrijd moesten de inwoners van Oirschot en Spoordonk, minder dan tien kilometer van deze plek vandaan, nog ruim een maand wachten. Zij werden pas op 24 oktober bevrijd. Het kan haast niet anders of de inwoners van Oirschot en Spoordonk wisten eind september dat De Beerzen al bevrijd waren. Ze hebben ongetwijfeld gedacht: waar blijven die bevrijders nou? Wat houdt ze tegen? Is het nou zo’n probleem om na De Beerzen even door te rijden?
Het meest waarschijnlijke antwoord is: ja, dat was inderdaad een probleem, want anders was het wel gebeurd. Misschien ontbrak het aan voldoende munitie of aan brandstof om te kunnen doorstoten. Soms hadden de troepen gewoon even rust nodig, en het materieel onderhoud. Ook moesten de gewonden worden verzorgd. En soms zat er niets anders op dan te wachten tot de verliezen waren aangevuld met verse mankracht alvorens verder op te rukken.
Dit jaar vieren we tachtig jaar vrijheid. Tachtig jaar… Er zijn bijna geen mensen meer die de bevrijding hebben meegemaakt en ons uit eigen ervaring kunnen vertellen hoe het was om de bezetter te zien vertrekken en de bevrijder te zien arriveren. Moeten we het dan maar vergeten? Zand erover? Ik vind van niet – en met mij gelukkig vele anderen.
De ‘Commissie 80 Jaar Vrijheid Oirschot’ coördineert activiteiten die spontaan zijn aangemeld en krijgt daarbij steun van Heemkundekring De Heerlijkheid, Heemkundekring Den Beerschen Aard, Visit Oirschot, diverse Oirschotse verenigingen en uiteraard de gemeente Oirschot. Ik ben al deze vrijwilligers oprecht dankbaar en juich hun inspanningen van harte toe. Waarom? Omdat we het met elkaar eens zijn dat het onze morele plicht is onze bevrijders te eren en van onze geschiedenis te leren.
Kijk naar de talloze brandhaarden in de wereld. Herken de patronen die leiden tot conflicten:
- het aanwijzen van zondebokken
- het inperken van vrijheden
- het demoniseren van de oppositie
- het de mond snoeren van de vrije pers.
Dat gebeurde in Nazi-Duitsland in de jaren dertig. Het gebeurt nu ook, in landen niet eens zo ver hier vandaan. Zelfs binnen de Europese Unie. En soms ook in eigen land. Glijden wij langzaam af? Is onze democratie onderhevig aan bederf en verval? Ik hoop van niet. Ik hoop oprecht dat wij met z’n allen pal staan voor onze waarden en onze vrijheid, die tachtig jaar geleden zo zwaar werd bevochten, ten koste van groot leed en talloze mensenlevens.
Laten we samen de herinnering aan de bevrijding in ere houden en ons blijven beijveren voor misschien wel de belangrijkste waarden van West-Europa: democratie, vrede en vrijheid.”