Grafmonument van de familie Smulders-Beliën op het RK Kerkhof in Middelbeers vernieuwd

In 2024 nam de gemeente Oirschot, na overleg met Heemkundekring Den Beerschen Aard, de grafrechten van de beide burgemeestersgraven Smulders over. Het grafmonument uit 1928 was in goede staat, maar het monument ter herinnering aan Jan Smulders van na de oorlog was ernstig aangetast. Firma Nico de Bont Restauratieaannemers restaureerde dit, op verzoek van de gemeente. Op 7 februari 2025 werd het vernieuwde monument onthuld, in aanwezigheid van burgemeester Judith Keijzers-Verschelling, ter nagedachtenis aan deze bijzondere familie en hun belangrijke rol in de lokale geschiedenis.

De familie Smulders en hun bestuurlijke rol in Oost-, West- en Middelbeers

De familie Smulders heeft een belangrijke bestuurlijke rol gespeeld in de geschiedenis van Oost-, West- en Middelbeers. In de 19e eeuw traden Anthony Egidius Smulders (1831-1845) en Egidius Smulders (1845-1899) op als burgemeester. In de 20e eeuw volgden verschillende leden van de familie, waaronder Antonius Josephus Smulders (1899-1927), Johannes Wilhelmus Antonius Smulders (1927-1945), die ook de functie van secretaris bekleedde, Antonius Josephus Maria Smulders (waarnemend, 1944-1946) en Geertruida Catharina Theresia Maria Smulders-Beliën (1946-1966).

Jan Smulders en de Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Duitse bezetting van Nederland werd Jan Smulders in 1942 ook waarnemend burgemeester van buurgemeenten Vessem, Wintelre en Knegsel. In 1944 weigerde hij, net als enkele andere burgemeesters in de regio, mee te werken aan de Duitse eis om een lijst van inwoners aan te leveren die ingezet zouden worden aan de verdedigingswerken van Zeeland. Dit leidde tot zijn arrestatie en opsluiting in Kamp Vught. Later werd hij, samen met andere gevangenen, gedeporteerd naar diverse concentratiekampen, waaronder Sachsenhausen, Buchenwald en Flossenbürg. Toen Flossenbürg dreigde te worden bevrijd, moesten gevangenen op 20 april 1945 te voet in colonne op weg naar de laatste stop richting Dachau bij München (300 kilometer). Uitvallers eindigden met een nekschot in de berm, zo ook Jan Smulders. Waarschijnlijk is hij in 1957 uiteindelijk (her)begraven op het KZ Ehrenfriedhof in kamp Flossenbürg. Aan het Burg. J. Smuldersplantsoen werd op 25 april 2015 een monument voor oud-burgemeester Jan Smulders onthuld. 

Truus Smulders-Beliën, de eerste vrouwelijke burgemeester van Nederland

Na het overlijden van Jan Smulders werd zijn vrouw, Truus Smulders-Beliën, op 16 april 1946 benoemd als burgemeester. Hiermee werd zij de eerste vrouwelijke burgemeester van Nederland. Haar verhaal is uitgebreid beschreven in het boek De ambtsketen veroverd! door Klaas C. Tammes.